Dự án là bước đi chiến lược nhằm xây dựng Khung chính sách quốc gia đầu tiên về sản xuất thông minh, bắt đầu từ thí điểm tại TP.HCM, với mục tiêu hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) – chuyển đổi hiệu quả sang mô hình sản xuất số, tự động hóa và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Giải bài toán “làm thế nào” để chuyển đổi số ngành sản xuất
Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia có năng lực sản xuất công nghệ cao, thông minh và bền vững, sản xuất thông minh được xem là một trong những động lực đột phá quan trọng. Tuy nhiên, thực tiễn đang cho thấy những thách thức lớn:
- Hơn 90% doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam là SMEs, phần lớn vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu
- Chi cho R&D mới chỉ chiếm 0,5% GDP
- Khoảng cách kỹ năng số trong lực lượng lao động còn rất lớn
- Tỷ lệ thương mại hóa kết quả nghiên cứu còn hạn chế
Dự án “Sản xuất thông minh Việt Nam 2025–2026” ra đời để giải quyết khoảng trống “làm thế nào” trong triển khai các chủ trương lớn về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. HCMC C4IR và WEF đặt mục tiêu trong vòng 4 tháng sẽ xây dựng được một khung chính sách thực tiễn, có thể áp dụng rộng rãi và nhân rộng cấp quốc gia.
Tập trung vào ba trụ cột cốt lõi: AI – Tự động hóa – Chuyển đổi lực lượng lao động
Khung chính sách sẽ xoay quanh ba trụ cột:
- Trí tuệ nhân tạo trong sản xuất: Khai thác dữ liệu sản xuất để tối ưu hoá vận hành
- Tự động hóa chiến lược: Triển khai công nghệ một cách chọn lọc, phù hợp với khả năng của từng nhóm doanh nghiệp
- Chuyển đổi số lực lượng lao động: Nâng cao năng lực số cho công nhân và quản lý trong các ngành sản xuất chủ lực
Kết quả kỳ vọng và công cụ hỗ trợ doanh nghiệp
Dự án đặt mục tiêu đến tháng 8/2025 sẽ hoàn thành:
- Trên 15 khuyến nghị chính sách thực tiễn, phù hợp với mục tiêu Nghị quyết 57
- 5 chính sách “quick-win” có thể triển khai trong vòng 6 tháng
- Công cụ tự đánh giá mức độ sẵn sàng sản xuất thông minh dành cho doanh nghiệp
- 2–3 doanh nghiệp điển hình được khảo sát và áp dụng thử nghiệm
- Dự kiến tăng 15% mức độ áp dụng công nghệ mới trong nhóm doanh nghiệp tham gia thí điểm
Vai trò kết nối của C4IR Việt Nam trong hệ sinh thái toàn cầu
Là đơn vị đầu mối triển khai dự án tại Việt Nam, HCMC C4IR giữ vai trò điều phối toàn bộ hoạt động khảo sát, tiếp cận doanh nghiệp, soạn thảo chính sách và kết nối với các sở ngành tại TP.HCM. Đặc biệt, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với WEF để điều chỉnh các bộ khung tiêu chuẩn quốc tế, sao cho phù hợp với đặc thù doanh nghiệp Việt Nam.
Trong khi đó, WEF đóng vai trò cố vấn kỹ thuật, cung cấp kinh nghiệm quốc tế, hỗ trợ chuẩn hóa dữ liệu khảo sát và chia sẻ các điển hình toàn cầu về triển khai sản xuất thông minh. Sự kết hợp giữa HCMC C4IR và WEF không chỉ mang lại giải pháp thiết thực, mà còn giúp đưa doanh nghiệp Việt Nam vào mạng lưới chuyển đổi số toàn cầu.
Dự án không dừng lại ở khuôn khổ thành phố. Sau giai đoạn thí điểm tại TP.HCM, khung chính sách, công cụ đánh giá và lộ trình chuyển đổi sẽ được mở rộng quy mô áp dụng ở cấp quốc gia, thông qua việc điều chỉnh theo vùng, ngành và nhóm doanh nghiệp cụ thể. Đây là bước đệm quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa chiến lược trở thành trung tâm sản xuất thông minh của khu vực.