Hợp tác thúc đẩy chuyển đổi xanh và số
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua chuyển dịch sâu sắc về công nghệ, môi trường và mô hình kinh tế, Việt Nam với vị trí địa chiến lược, tiềm lực công nghiệp mạnh và tầm nhìn hội nhập sâu rộng, đang đứng trước cơ hội bứt phá nếu sở hữu được một mô hình hợp lực thực chất và hiệu quả. Chính trong bối cảnh đó, điểm giao thoa tự nhiên giữa HCMC C4IR, HGBA và SACA về sứ mệnh, năng lực và giá trị cốt lõi khiến cho sự hợp tác giữa ba bên trở thành hệ động lực mạnh mẽ, thúc đẩy chuyển đổi xanh và số tại TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung.
Buổi làm việc ba bên giữa HCMC C4IR, HGBA và SACA không dừng lại trong khuôn khổ của một phiên thảo luận, mà còn khai mở hàng loạt sáng kiến cụ thể, có thể triển khai ngay.
Chia sẻ tại buổi làm việc, ông Nguyễn Đức Huy, Phó Giám đốc HCMC C4IR nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thay đổi nhận thức cộng đồng. Ông Huy đề xuất tổ chức một chiến dịch truyền thông mang tính giáo dục, khơi dậy phong trào sáng tạo hướng đến sống xanh, phát triển bền vững, bắt đầu từ học sinh, sinh viên cho đến các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Bên cạnh đó, Phó Giám đốc HCMC C4IR cũng kiến nghị thực hiện chuỗi chuyên đề, mỗi buổi sẽ tập trung vào một chủ đề cụ thể liên quan đến “câu hỏi của thế kỷ xanh”, ví dụ như AI và môi trường, vật liệu bền vững, ESG, kinh tế xanh…
Đặc biệt, theo ông Huy, các bên cần phối hợp xây dựng các chương trình tư vấn, đào tạo thực hành dành cho doanh nghiệp, đặc biệt là khối doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). “Với sự kết hợp giữa năng lực nghiên cứu, hoạch định của HCMC C4IR và mạng lưới doanh nghiệp giàu kinh nghiệm từ HGBA và SACA, các chương trình này không chỉ giúp doanh nghiệp từng bước tiếp cận và triển khai lộ trình chuyển đổi xanh một cách bài bản, mà còn mở ra cơ hội nhân rộng, thương mại hóa dịch vụ tư vấn xanh tại thị trường khu vực”, ông Huy chia sẻ.
Dưới góc nhìn mang tính hệ thống của một chuyên gia tư vấn chiến lược doanh nghiệp, theo ông Phạm Phú Trường, Phó Giám đốc HCMC C4IR, cách tiếp cận công tác chuyển đổi cần tích hợp giữa tư duy chiến lược và thực tiễn thị trường. “Xanh không đơn thuần chỉ là vấn đề bảo vệ môi trường, mà phải bao gồm cả sự phát triển bền vững về tài chính, tổ chức và năng lực con người”.
Để cụ thể hóa hành động trong giai đoạn sắp tới, ông Trường đề xuất HCMC C4IR giữ vai trò trung tâm trong mô hình “tam giác ba nhà” và đưa ra bốn hướng hợp tác với HGBA và SACA như: đánh giá theo Lighthouse OS, kết nối dữ liệu, tham gia mạng lưới học tập, và xây dựng White Paper hỗ trợ chuyển đổi xanh.
Bên cạnh những đề xuất trên, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng Ban Nghiên cứu chính sách, chiến lược HCMC C4IR cho rằng, HCMC C4IR, HGBA và SACA có thể trở thành liên minh hành động thúc đẩy chuyển đổi xanh và số. Ông ủng hộ việc HGBA và SACA trở thành thành viên liên kết của HCMC C4IR để chia sẻ thông tin hiệu quả hơn.
Từ kinh nghiệm làm việc với Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), ông Thi chia sẻ quy trình triển khai một chương trình chiến lược ở cấp toàn cầu theo 4 bước chuẩn mực. Dựa trên mô hình 4 bước này, ông Thi đề xuất: (1) Doanh nghiệp Việt tham gia Global Lighthouse Network để học hỏi quốc tế; (2) Khởi động Giải thưởng Vietnam Lighthouse, vinh danh các doanh nghiệp tiêu biểu về chuyển đổi “xanh” và “số”.
Ông Lê Trường Duy, Giám đốc HCMC C4IR khẳng định: “Chuyển đổi không thể chỉ đến từ Nhà nước hay Viện nghiên cứu. Doanh nghiệp mới là trung tâm thực thi”. Ông đề xuất HGBA và SACA trở thành thành viên liên kết, tham gia chương trình sản xuất thông minh thông qua xây dựng bộ công cụ đánh giá, chuyển giao công nghệ, huấn luyện và tài chính, tất cả đều vận hành theo mô hình chuỗi khép kín. Ngoài ra, cần khởi động giải thưởng “Lighthouse Vietnam”, mục tiêu năm 2025 có ít nhất 5 doanh nghiệp Việt Nam tham gia.
Đồng thời, ông Lê Trường Duy đề xuất chuyển giao mô hình Lighthouse OS, giúp đánh giá năng lực chuyển đổi sản xuất thông minh của doanh nghiệp. Các bên cùng triển khai chính sách Nhà nước, HCMC C4IR sẵn sàng tiếp nhận đặt hàng chính sách từ doanh nghiệp, từ đó tổng hợp và chuẩn hóa thành chính sách thực thi linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Một hướng đi dài hạn là ưu tiên nghiên cứu công nghệ tương lai trong lĩnh vực xây dựng, vật liệu và phát triển tín dụng xanh – số cho doanh nghiệp.
Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch Hiệp hội Xây dựng và Vật liệu xây dựng TP.HCM (SACA), kiêm Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Xanh TP.HCM (HGBA) đánh giá cao sự đồng thuận trong định hướng “xanh – số – bền vững” giữa HCMC C4IR, HGBA và SACA. Theo ông, ba bên đều đại diện cho lực lượng tiên phong trong thúc đẩy chuyển đổi tại TP.HCM, đặc biệt ở các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, dịch vụ và đổi mới sáng tạo. Với đội ngũ doanh nghiệp mạnh, chuyên gia thực tiễn từ HGBA, SACA và năng lực nghiên cứu, hoạch định và kết nối quốc tế từ HCMC C4IR, đây là nền tảng lý tưởng để hình thành mô hình hợp tác công – tư sâu rộng.
Ông Kỳ cũng nhấn mạnh vai trò chiến lược của từng bên: HCMC C4IR làm đầu mối xây dựng chính sách và mô hình, trong khi HGBA và SACA đảm nhiệm vai trò thực thi hiệu quả. Mối quan hệ này sẽ hình thành “tam giác hợp lực” giữa Nhà nước – Doanh nghiệp – Trung tâm chiến lược. Ông khẳng định HGBA và SACA sẵn sàng trở thành thành viên liên kết của C4IR để tham gia sâu vào các sáng kiến trong nước và quốc tế, từ đó lan tỏa ảnh hưởng đến cộng đồng doanh nghiệp.
Kết thúc buổi làm việc, hai bên thống nhất HGBA và SACA sẽ tham gia làm thành viên liên kết của HCMC C4IR, đồng thời cùng C4IR thành lập tổ công tác ba bên để triển khai các chương trình cụ thể, trong đó có Mạng lưới Lighthouse. Các bên ưu tiên khởi động Giải thưởng “Vietnam Lighthouse Awards” và lựa chọn 5 doanh nghiệp tham gia Global Lighthouse 2025. Lễ ký kết hợp tác và công bố chính thức dự kiến diễn ra tại Diễn đàn Phát triển Bền vững ngành Xây dựng do HGBA – SACA tổ chức (dự kiến tháng 9–10/2025).
HCMC C4IR